آلزایمر در سالمند
طی سالیان اخیر، با پیر شدن جمعیت ایران، بیماری آلزایمر در سالمند با رشد قابل توجهی بسیاری از خانوادهها را درگیر کرده است. متاسفانه در ایران صدها هزار سالمند از این بیماری رنج میبرند و این تعداد روندی صعودی دارد. از آنجائیکه آلزایمر اختلالی عصبی و پیشرونده شناخته شده و با گذشت زمان و پیشرفت بیماری، سلولهای مغز از بین میروند و مشکلاتی را هم برای خود سالمند و همچنین برای افراد خانواده بوجود میآورد. با پیشرفت بیماری حافظه و سایر تواناییهای ذهنی سالمند دچار مشکل میشود. یکی از موارد پیشرفت آلزایمر در سالمند، زوال عقل میباشد و حدود نیمی از سالمندانی که به آلزایمر مبتلا شدهاند، دچار این حالت میشوند.
علائم آلزایمر در سالمند
علائم آلزایمر، بطور معمول در سنین بالای 60 الی 65 سال بروز میکند. دلیل اصلی ابتلای سالمند به آلزایمر هنوز مشخص نیست، اما متخصصان احتمال میدهند عواملی از قبیل وراثت، افسردگی، سبک زندگی، عوارض بیماریهایی نظیر بیماری قلب و عروق و افزایش سن در بروز این بیماری نقش دارند.
در برخی موارد، به دلیل پیشرفت کند بیماری، افراد خانواده و حتی خود فرد بروز مشکلاتی نظیر اختلال در یادآوری خاطرات و اطلاعات اخیر را بعنوان نشانه آلزایمر قبول نمیکنند و این مشکلات رفتاری را ضعف حافظه به دلیل کهولت سن، عادی میدانند. درصورتیکه اگر بیماری زودتر تشخیص داده شود و درمان به موقع شروع شود، سالمند در ادامه حیات خود، مشکلات کمتری را دچار خواهد شد. همچنین اطرافیان سالمند با برنامه ریزی و آمادگی بیشتر و بهتری با این مسأله برخورد خواهند نمود.
چند مورد از علائم هشدار دهنده شروع آلزایمر:
- اختلال در یادآوری خاطراتی که اخیر اتفاق افتاده است، فراموشی افراد نزدیک و دوستان و آدرس یا شماره تلفن
- اختلال در انجام امور روزمره
- گفتار نامفهوم و استفاده از کلمات نامناسب و بی ربط
- فراموش کردن زمان و تکرار کاری به دفعات زیاد در بازه زمانی اندک
- اختلال در تفکر و محاسبات ذهنی
- قرار دادن اجسام در جاهای غیر معمول
- تغییرات رفتاری شدید مانند خشم و یا افسردگی و انزوای آنی
- بی تفاوتی نسبت اتفاقات هیجان انگیز یا ناراحت کننده در خانواده
متاسفانه هیچگونه آزمایشی، برای تشخیص زودهنگام آلزایمر در سالمند وجود ندارد. تنها راه تشخیص، دقت در رفتار سالمند میباشد. لازم به ذکر است که هر ضعف حافظه و فراموشی کوچکی، نشانه آلزایمر نیست.
با شدت گرفتن علائم آلزایمر در سالمند، رفتارهای متفاوتی را شاهد خواهید بود. بروز رفتارهای پرخاشگرانه، بروز افکار پارانوئیدی و دیدن و حرف زدی با افراد و موجودات خیالی، اختلال در حفظ تعادل در هنگام راه رفتن و نشستن، اختلال در انجام امور شخصی و روزمره، گوشه گیری و کلافگی نشانه وخیم شدن حال سالمند میباشد.
دلایل ابتلای سالمند به آلزایمر
از لحاظ زیست شناختی دلیل روشنی برای بروز علائم و ابتلای سالمند به آلزایمر وجود ندارد. برخی متخصصان آلزایمر را نوعی پیری زودرس میدانند که علت آن را پیر شدن سلولهای مغز میباشد.
بررسی سابقه خانوادگی افراد، نشان میدهد که آلزایمر میتواند زمینه ارثی داشته باشد. طبق آمار بدست آمده، آلزایمر در میان زنان میانسال در مقایسه با مردان میانسال شایعتر میباشد و البته دلیل این موضوع هنوز مشخص نیست.
ابتلا به برخی بیماریهای مغزی، که موجب آسیب دیدن سلولهای مغز میشود نیز میتواند دلیلی برای ابتلای فرد به آلزایمر در سالمندی باشد.
راه های درمان آلزایمر در سالمند
متاسفانه هیچ دارویی برای درمان قطعی آلزایمر وجود ندارد. اما داروهایی کشف شده اند که روند پیشرفت آلزایمر را کندتر میکنند. به منظور کاهش علائم آلزایمر در سالمند و بهبود حال روحی سالمند عواملی مانند تغییر سبک زندگی، بالا بردن روحیه فرد سالمند، انجام تمرینهای ورزشی بطور منظم، توجه به تغذیه، پرهیز از عدم تحرک و کنترل فشار خون و قند خون بسیار تاثیر گذار خواهند بود.
نحوه برخورد با سالمند مبتلا به آلزایمر
- همیشه این نکته را به یاد داشته باشید که سالمند مبتلا به آلزایمر از رفتار و گفتار خویش بی خبر است. از اینرو با نرمی و مهربانی با او رفتار نمائید.
- هرگاه اشتباهی از سوی سالمند رخ داد، نبایست او را مورد سرزنش قرار داد. باید شرایطی فراهم نمود تا دیگر ان اتفاق تکرار نشود.
- هرگز بصورت یکباره روبرو یا پشت سر سالمند ظاهر نشوید. این کار باعث میشود سالمند دچار وحشت زدگی شود.
- با سالمند صحبت کنید. وی را تنها نگذارید و نادیده نگیرید. حتی اگر شما را به یاد ندارد و متوجه حرفهایتان نیست باز هم با او خیلی جدی در مورد مسائل مورد علاقهاش سخن بگویید. هنگام صحبت، روبرویش بنشینید و با وی تماس چشمی برقرار کنید.
- اگر سوالی از سالمند پرسیدید و جواب نداد، عجله نکنید. کمی صبر کنید و اگر دیدید که متوجه سوال شما نشده است به آرامی دوباره سوال خود را مطرح نمائید و اجازه دهید در آرامش به آن فکر کند و جواب شما را بدهد.
- در انجام امور روزمره و کارهای شخصی سالمند را همراهی نمائید. اگر قرار است خودش کارش را انجام دهد، مراحل کار را به سادگی و با آرامش برایش توضیح دهید و او وادار به عجله در انجام کارهایش نکنید. دراینصورت فرد سالمند عصبی میشود و ممکن است با شما همکاری نکند.
- نباید از جملات دستوری منفی استفاده کرد. بعنوان مثال برای اینکه به او بگوئید در خانه بماند بایستی به جای جمله (جایی نرو، یا از خانه بیرون نرو) بگوئید (در خانه بمان).
نگهداری از سالمند مبتلا به آلزایمر، کاری سخت است و صبر و تحمل زیادی میطلبد. افرادی که از سالمند مبتلا به آلزایمر مراقبت میکنند، عمدتا با فشارهای جسمی، روانی و مالی زیادی مواجه میشوند. گاهی وخامت آلزایمر در سالمند به قدری است که مراقبت میبایست شبانه روز مراقب او باشد. این موضوع برای فرد مراقبت آزاد دهنده خواهد بود. از سویی به دلایل عاطفی و علاقهای که بین فرد مراقب و سالمند وجود دارد، فرد مراقبت از بردن سالمند مبتلا به آلزایمر به خانه سالمندان امتناع میکند.
اما گاهی به دلیل مشکلاتی که برای فرد مراقب بوجود میآید. مراقبتهای نظیر جابهجا کردن، یادآوری مصرف داروها، تهیه غذا، کمک به انجام کارهای شخصی و … از جمله کارهایی است که نیازمند حضور 24 ساعته در کنار سالمند میباشد. از این رو، اگر مراقب همسر بیمار باشد، قطعا خود نیز در دوره میانسالی به سر میبرد و توانایی مراقبت 24 ساعته را نخواهد داشت. اگر از فرزندان سالمند مراقبت از وی را بر عهده گیرند و شاغل نیز باشند، با مشکل مرخصی و حضور به موقع در محل کار مواجه خواهند شد. در این صورت، حضور سالمند در خانه سالمندان، هم برای خود سالمند و هم برای اطرافیان وی، بهتر خواهد بود.
امکانات پزشکی، مراقبتی و توانبخشی موجود در خانه سالمندان، موجب میشود تا افراد خانواده از مساعد بودن شرایط نگهداری از بیمار سالمند خود، آسوده خاطر باشند. این مراکز با فراهم نمودن امکانات و خدمات لازم، شرایطی ایدهآل برای سالمند مبتلا به آلزایمر مهیا مینمایند. مراقبتها توسط افرادی مجرب و دلسوز صورت میگیرد و در بسیاری از موارد سالمند از نظر جسمانی این توانایی را بدست میآورد که دوباره به منزل خود برگردد و در کنار افراد خانواده زندگی کند.
انتخاب خانه سالمندان
پس از اینکه تصمیم گرفتید فرد سالمند مبتلا به آلزایمر را برای رسیدگی بهتر به خانه سالمندان بسپارید، بایستی مرکزی را انتخاب نمائید که از امکانات رفاهی و تجهیزات کامل برخوردار باشد. خدمات پزشکی و پرستاری، خدمات توانبخشی، کادر حرفهای آشنا به مسائل سالمندان، تغذیه مناسب و خدمات تفریحی از جمله مواردی است که در هنگام انتخاب خانه سالمندان باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. محیط خانه سالمندان، بایستی با شرایط سالمندان متناسب باشد.
بعنوان مثال، خانه سالمندان گلبرگ، نمونهای بینظیر از مراکز نگهداری و توانبخشی سالمندان در تهران میباشد. این مرکز در خانهای ویلایی با محیطی آرام تأسیس شده است. برای آسایش و رفاه سالمندان اتاقهای مجزا با تعداد دو الی چهار تخت وجود دارد تا آرامش و سلامت سالمند حفظ شود. پزشکان خانه سالمندان گلبرگ، بطور روزانه سالمندان را ویزیت مینمایند. از جمله خدماتی که در این مرکز ارائه میشود میتوان به خدمات روانشناسی و مددکاری، خدمات پرستاری و مراقبتی، فیزیوتراپی، گفتار درمانی، شنوایی سنجی و ارتوپدی اشاره نمود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره خانه سالمندان گلبرگ به آدرس https://gollbarg.com/ مراجعه نمائید.
مزایای حضور سالمند در خانه سالمندان
حضور سالمند در خانه سالمندان، به این دلیل که سالمند با همسالان خود ارتباط برقرار میکند، برای بهبود حال روحی و کاهش علائم بیماری مفید خواهد بود. قبل از اقدام به بردن سالمند به خانه سالمندان، حتما با او در این خصوص صحبت کنید و او را قانع نمائید تا با رضایت خاطر به خانه سالمندان برود و احساس ترد شدگی و تنهایی نداشته باشد. به او این اطمینان را بدهید که خانه سالمندان برای او امکانات بهتری فراهم میکند و در بهبود حال او موثر خواهد بود. هرگز سالمند را بدون رضایت خود او به خانه سالمندان نبرید. به او وعده دهید که مرتبا به دیدارش خواهید رفت و به قول خود پایبند بمانید تا سالمند احساس تنهایی و فراموش شدگی نکند.
و نکته آخر اینکه، سالمندی بخشی از زندگی همه ما است که قابل تغییر نیست. سالمندان بایستی در این دوران زندگی آرامی را تجربه نمایند. اگر همه انسانها، در طول زندگی خود مراقب سلامتی جسمی و روحی خود باشند، مسلما دوره سالمندی سلامت و بدون مشکلی خواهند داشت. مراقب سبک زندگی، تغذیه، آرامش روحی خود و خانواده خود باشید. تنتان سلامت باد.
Trackbacks & Pingbacks
[…] توجه به اینکه آلزایمر در سالمند و دلیریوم در بیماران سالمند بسیار شایع است، اهمیت […]
Leave a Reply
Want to join the discussion?Feel free to contribute!