با افزایش سن و ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن برخی از بیماری‌های شایع دوران سالمندی در سالمندان بروز می‌کند. حتما این طور نیست که دوره سالمندی با انواع بیماری و ضعف همراه است، شاید در همه افراد اینطور نباشد، اما تحقیقات نشان می‌دهند که احتمال ابتلا به برخی از بیماری‌ها در سالمندان بیشتر از افراد جوان است و علت آن بالا رفتن سن و کاهش متابولیسم بدن می‌باشد.

عوامل بسیاری در ابتلا به این بیماری‌ها نقش دارند، از تغذیه نامناسب گرفته تا سبک زندگی در دوران جوانی و میان سالی در وضعیت سلامتی هر فرد در دوره سالمندی تاثیر دارد. اگر افراد جامعه با انواع بیماری دوره سالمندی و علل آن آشنا باشند می‌توانند با رعایت چند نکته بهداشتی و سلامتی از ابتلا به این بیماری‌ها جلوگیری کنند.

از آنجا که احتمال ابتلا به این بیماری‌ها در دوران سالمندی بالا است، اعضای خانواده و پرستاران باید خود را برای مراقبت از سالمند و مواجهه با علائم بیماری آماده کنند و آموزش‌های لازم را دریافت کنند.

در ادامه چند بیماری شایع دوران سالمندی و مراقبت‌هایی که در آسایشگاه سالمندان صورت می‌گیرد را به طور کامل شرح خواهیم داد. با ما همراه باشید.

بیماری‌های شایع دوران سالمندی

بیماری‌های دوران سالمندی با بیماری‌های یک فرد جوان متفاوت است و روش درمانی که برای یک فرد سالمند استفاده می‌شود با روش درمان یک فرد جوان و میانسال متفاوت می‌باشد. البته بیماری‌هایی که در دوره سالمندی بروز می‌کند در افراد جوان کمتر مشاهده می‌شود. تنها در برخی از موارد ممکن است به دلیل مسائل ژنتیکی مشکلاتی از قبیل فشار خون بالا یا نارسایی قلبی و … در افراد جوان مشاهده شود. اما به طور کلی بیماری‌هایی مختص دوره سالمندی است تنها با بالا رفتن سن و پس از 60 سال بروز می‌کند. شایع‌ترین بیماری‌های دوره سالمندی عبارتند از:

درد مفاصل و وجود التهاب مزمن در مفاصل در دوره سالمندی بسیار شایع است و این بیماری در بانوان سالمند بیشتر مشاهده می‌شود.

• آرتروز: درد مفاصل و وجود التهاب مزمن در مفاصل در دوره سالمندی بسیار شایع است و این بیماری در بانوان سالمند بیشتر مشاهده می‌شود. بیماری آرتروز دو نوع دارد، استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید.

آرتریت استئوآرتریت در نتیجه سائیده شدن مفاصل و پارگی آن اتفاق می‌افتد و نسبت به آرتریت روماتوئید شایع‌تر ست. در آرتریت روماتوئید سیستم ایمنی بدن بر علیه خود عمل می‌کند و به پوشش موجود در مفاصل حمله می‌کند و آن را از بین می‌برد.

تا کنون درمانی برای آرتریت پیدا نشده است اما با استفاده از داروهای مسکن می‌توان درد ناشی از التهاب مفاصل را کاهش داد.

شایع‌ترین علائم آرتریت عبارتند از محدود شدن دامنه حرکت، التهاب مفاصل و ناحیه اطراف آن و احساس درد و سفت شدن مفاصل. در مرکز نگهداری از سالمند با انجام تمرین‌های کاردرمانی و فیزیوتراپی برای تسکین درد این نواحی استفاده می‌شود.

• انواع سرطان: از دیگر بیماری‌های شایع دوره سالمندی که به دلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن و تکثیر غیر عادی سلول‌ها در بدن رخ می‌دهد، سرطان است. انواع سرطان سینه، سرطان پروستات و ریه از جمله سرطان‌های شایع دوره سالمندی هستند.

با تکثیر غیر عادی سلول‌ها، تومورهایی در بدن تشکیل می‌شوند که از راه خون در بدن پخش می‌شوند و ممکن است در بخشی از بدن تجمع کرده و منجر به ابتلا به سرطان شوند.

اگر این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود با استفاده از دارو و شیمی درمانی قابل کنترل خواهد بود، به همین دلیل انجام غربالگری سرطان به صورت دوره‌ای می‌تواند از تشدید سرطان در سالمند جلوگیری کند. در آسایشگاه سالمندان گلبرگ پزشک متخصص به صورت روزانه سالمندان را معاینه می‌کند و در صورت مشاهده هر گونه توده غیر عادی، کاهش وزن ناگهانی و وجود خون در مدفوع یا ادرار، استفراغ بی دلیل و خونریزی در زمان سرفه، انجام آزمایش‌های لازم برای تشخیص علت را تجویز می‌نماید.

• بیماری‌های کلیوی: ابتلا به عفونت کلیه، التهاب کلیه، فشار خون بالا، دیابت و در نهایت نارسایی‌های کلیوی در دوره سالمندی بسیار شایع است. مشکل اصلی اینجاست که وجود بیماری‌های کلیوی معمولا بدون علائم هستند و تنها با انجام آزمایش ادرار و آزمایش خون قابل تشخیص می‌باشند.

به همین دلیل در بهترین آسایشگاه سالمندان تهران از سالمندان درباره وضعیت ادرار و درد در ناحیه پهلو، تورم مچ پا و دست‌ها، تنگی نفس، خستگی و احساس بی حالی مزمن سوال می‌شود و از آنها خواسته می‌شود در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده به پزشک مربوطه اطلاع دهند. همچنین به سالمندان توصیه می‌شود تا به طور منظم آزمایش بدهند تا در صورت بروز هر گونه مشکل کلیوی درمان‌های لازم انجام شوند. اگر هر گونه بیماری مربوط به کلیه درمان نشود، در نهایت منجر به نارسایی کلیوی خواهد شد که تا کنون درمانی برای آن پیدا نشده است.

• بیماری انسداد ریه: نوع دیگری از بیماری‌های شایع دوران سالمندی ابتلا به بیماری‌های مزمن ریوی و انسداد ریه است. یکی از انواع شایع بیماری‌های ریوی برونشیت مزمن است که در اثر ایجاد عفونت در ریه و مسیرهای عبور جریان هوا در سالمندان بروز می‌کند. این بیماری در افرادی که دخانیات مصرف می‌کنند بیشتر مشاهده می‌شود. به همین دلیل داشتن رژیم غذایی مناسب و سبک زندگی سالم در جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های ریوی و درمان آن بسیار موثر خواهد بود.

مهمترین علائم برونشیت مزمن عبارتند از احساس در ناحیه قفسه سینه، سرفه مزمن همراه با گلو درد، احساس خستگی و سر درد، آبریزش بینی و حالت احتقان. در آسایشگاه سالمندان تمرین‌های تنفسی لازم برای تقویت سیستم تنفسی و درمان‌های لازم انجام می‌شود. سالمندانی که دخانیات مصرف می‌کنند باید با کمک اطرافیان و فردی که از وی مراقبت می‌کند، استعمال دخانیات را صفر برساند و ورزش را جایگزین آن کند.

• آلزایمر و زوال عقل: بیماری آلزایمر یکی از شایع‌ترین بیماری‌های دوره سالمندی است که در صورتی که وضعیت بیمار حاد شود منجر به زوال عقل خواهد شد. در بیماری زوال عقل فرد به طور کامل حافظه خود را از دست می‌دهد و دیگر در مورد اطرافیان خود و زندگی گذشته چیزی به خاطر نمی‌آورد. بیماری آلزایمر و زوال عقل در نتیجه آسیب دیدن سلول‌های مغزی رخ می‌دهد و منجر به بروز علائم آلزایمر و زوال عقل می‌شود.

علائم آلزایمر حاد و زوال عقل عبارتند از:

• از دادن حافظه به صورت تدریجی
• مشکل داشتن در بیان کلمات و استفاده از کلمات نامربوط
• مشکل در به یاد آوردن مسائل ساده
• مشکل در محاسبات ساده مانند حساب کردن پول کالا در زمان خرید
• مشکل در تفکر و تمرکز بر کارهای روزمره
• سردرگمی و فراموش کردن کارهای عادی
• تغییرات خلق و خو
• افسردگی و تمایل به تنهایی و انزوا
• توهم و دیدن افراد یا اشیا غیر واقعی
• پرخاشگری و رفتار نامناسب

اما آلزایمر در مراحل اولیه چند علامت مهم دارد که اگر جدی گرفته نشود موجب پیشرفت بیماری و حاد شدن وضعیت سالمند خواهد شد. این علائم عبارتند از:

• فراموش کردن آدرس منزل
• فراموش کردن نام دوستان و نزدیکان
• احساس بی تفاوتی نسبت به اتفاقات
• تغییر در شخصیت و تند خویی و سوء ظن نسبت به اعضای خانواده و دوستان
• مشکل در تصمیم گیری و سردرگمی
• مشکل در صحبت کردن و بیان درست و کامل کلمات

در آسایشگاه سالمندان گلبرگ شرایط جسمی و روحی سالمندان به صورت مرتب بررسی می‌شود و در صورت مشاهده کوچکترین علامت در آنها اقدامات لازم جهت یافتن علت وقوع آن علامت و بیماری‌های موجود انجام می‌شود و در صورت نیاز با تجویز پزشک داروهای مناسب در اختیار سالمند قرار داده می‌شود. انجام تمرین‌های ذهنی برای تقویت حافظه افرادی که به آلزایمر دچار شده‌اند می‌تواند در بهبود  وضعیت حافظه و کنترل پیشرفت بیماری نقش بسیار موثری داشته باشد. در مرکز نگهداری از سالمند تمامی امکانات سرگرمی و کار درمانی فراهم است و پرسنل به سالمندان کمک می‌کنند تا بتوانند از زندگی خود لذت ببرند و شرایط بهتری را تجربه کنند.

در این بیماری سلول‌های مغز به دلیل کاهش میزان دوپامین مورد نیاز عملکرد درستی ندارند

• بیماری پارکینسون: بیماری پارکینسون با کاهش قدرت عضلات شروع شده و به تدریج توان حرکتی، تفکر و صحبت کردن را از فرد می‌گیرد. در این بیماری سلول‌های مغز به دلیل کاهش میزان دوپامین مورد نیاز عملکرد درستی ندارند و به همین دلیل پیام‌های عصبی به طور کامل به مغز نمی‌رسند. بنابراین فرد دیگر نمی‌تواند مانند گذشته حرکت کند، صحبت کند، راه برود، غذا بخورد و …

تا کنون هیچ درمانی برای این بیماری کشف نشده است اما می‌توان با انجام تمرینات فیزیوتراپی در بهترین آسایشگاه سالمندان تهران پیشرفت بیماری را کندتر کرد. بیماری پارکینسون در ابتدا علامت خاصی ندارد اما به تدریج با لرزش دست و سایر قسمت‌های بدن به صورت غیر ارادی، سفت شدن و قفل شدن عضلات و آهسته شدن حرکات علائم بیماری پارکینسون نمایان می‌شوند.

انجام ورزش روزانه و تحرک می‌تواند در کاهش علائم و بهتر شدن حال عمومی سالمند نقش موثری داشته باشد. باید سالمند را تشویق کنید تا در فعالیت‌های گروهی شرکت کند و روحیه خود را بالا نگه دارد.

• دیابت: بیماری شایع دیگر در دوره سالمندی دیابت است. این بیماری ممکن است به دلیل مشکلات ژنتیکی یا مصرف بیش از اندازه مواد قندی در جوانان نیز مشاهده شود، اما احتمال ابتلا به دیابت در سالمندان بیشتر از جوانان خواهد بود.

این بیماری به دلیل کافی نبودن میزان انسولین در بدن رخ می‌دهد. یعنی بدن دیگر قادر نیست انسولین مورد نیاز را تولید کند و این ماده باید با استفاده از سرنگ به بدن تزریق شود.

شایع‌ترین نوع دیابت در سالمندان، دیابت نوع دو است. این نوع دیابت به دلیل عدم توانایی پانکراس برای تولید انسولین است. با داشتن سبک زندگی سالم می‌توان از ابتلا به دیابت در دوران سالمندی جلوگیری کرد. اگر رژیم غذایی سالم داشته باشید، ورزش را فراموش نکنید و وزن خود را در حد ایده آل حفظ کنید احتمال ابتلای شما به دیابت به حداقل خواهد رسید.

در دیابت نوع اول، بدن به صورت خود ایمنی به سلول‌هایی که انسولین تولید می‌کنند حمله می‌کنند و آنها را از بین می‌برند.

• پوکی استخوان: از دیگر بیماری‌های شایع دوران سالمندی پوکی استخوان است که این بیماری در بانوان بیشتر از آقایان مشاهده شده است. فردی که به پوکی استخوان مبتلا شده است به مرور زمان دچار کاهش تراکم استخوان می‌شود و استخوان وی به قدری ضعیف و شکننده می‌شود که با زمین خوردن می‌شکند. این بیماری تنها با استفاده از انجام آزمایش تراکم استخوان و توده عضلانی قابل تشخیص است. در این آزمایش تراکم و استحکام استخوان مورد بررسی قرار می‌گیرد.

استخوان هر فرد با افزایش سن تراکم خود را از دست می‌دهد و ضعیف می‌شود اما این اتفاق در افرادی که به بیماری پوکی استخوان مبتلا هستند سریع‌تر رخ می‌دهد.

در آسایشگاه سالمندان گلبرگ با ایمن سازی اتاق‌ها و راهرو و سرویس بهداشتی و سایر قسمت‌های مجموعه از اتفاقات ناگوار مانند زمین خوردن و افتادن جلوگیری شده است. همچنین پزشکان برای سالمندانی که در معرض ابتلا به پوکی استخوان هستند و یا به ان بیماری مبتلا شده‌اند داروی مناسب و مکمل غذایی ویتامین D تجویز می‌کنند تا کمبود این ویتامین در بدن آنها جبران شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بهترین آسایشگاه سالمندان تهران می‌توانید به نشانی اینترنتی https://gollbarg.com/ مراجعه فرمائید و درباره نحوه پذیرش سالمند و خدماتی که در مرکز ارائه می‌شود اطلاعات لازم را کسب کنید.

• افسردگی و انزوا: از شایع‌ترین مشکلات دوره سالمندی و میانسالی افسردگی است که علت آن کاهش توانایی جسمی و عدم توانایی حضور در جامعه است. اگر سالمند مدت زمان زیادی را در خانه به تنهایی زندگی کند پس از مدتی افسردگی شدید به سراغ وی خواهد آمد و مشکلات روحی متعددی برای او ایجاد خواهد شد.